Jak informuje Rzecznik Finansowy wzrosła liczba wniosków kierowanych do niego od osób wobec których banki dochodzą roszczeń z umów kredytów i pożyczek, które zostały przez te osoby nieświadomie zawarte w wyniku cyberprzestępstwa.
Jak działa sprawca takiego cyberprzestępstwa?
Sprawcy takich przestępstw najpierw wyłudzają dane pozwalające na dostęp do kanałów komunikacji elektronicznej pomiędzy bankiem a klientem. W wyniku takiego działania, wyprowadzane są środki z rachunków bieżących, likwidowane są lokaty i inne produkty inwestycyjne, a następnie zaciągane są zobowiązania, w tym obciążane są karty kredytowe i zaciągane są „kredyty/pożyczki klik”.
Jak definiuje się pojęcie „kredyt na klik”?
Pojęcie „kredyt na klik” stanowi umowę o kredyt konsumencki zawierane na odległość z wykorzystaniem bankowości elektronicznej lub aplikacji mobilnej. Oferta takiego produktu jest przez bank przygotowywana automatycznie z zastosowaniem algorytmów bankowych, w tym tzw. scoringowych. Zaciągnięcie takiego zobowiązania zatwierdzane jest w postaci elektronicznej, nie wymaga wizyty w oddziale banku i nie stanowi transakcji płatniczej.
Jak prawo wspomaga ofiary cyberprzestępstwa „kredyt na klik”?
Według opinii Rzecznika Finansowego, oszustwo „kredyt na klik” w części, gdzie dochodzi do nieświadomego zawarcia umowy jest objęte reżimem Kodeksu cywilnego, ale już w części, gdzie dochodzi do nieautoryzowanej wypłaty tych środków z rachunku będzie objęte reżimem ustawy o usługach płatniczych. W poszczególnych aktach prawnych należy szukać regulacji ochrony praw.
Jak postąpić w razie oszustwa?
W pierwszej kolejności należy niezwłocznie zawiadomić bank o nieautoryzowanej transakcji płatniczej. W efekcie bank powinien niezwłocznie zablokować środki na rachunku. Zalecany jest kontakt telefoniczny ze względu na istotne znaczenie czasu. Po dokonaniu takiego zgłoszenia klient nie odpowiada za nieautoryzowaną transakcję płatniczą, chyba że doprowadził do niej umyślnie. Z uwagi na odmienną interpretację regulacji prawnych krajowych i unijnych banki często nie uznają swojej odpowiedzialności za nieautoryzowaną transakcję.
W sytuacji sporu z bankiem, rozpocząć należy od złożenia do banku reklamacji, a w razie odmowy jej uwzględnienia można rozważyć złożenie wniosku o podjęcie interwencji przez Rzecznika Finansowego.
Stan prawny na dzień: 1 marca 2024 roku
Zdjęcie: freepik.com