Ustalenie czasu popełnienia przestępstwa ma wpływ na prawidłowe wskazanie momentu, od którego liczy się przedawnienie karalności danego przestępstwa. W kontekście problematyki ustalenia czasu popełnienia przestępstwa należy oprzeć analizę przede wszystkim na art. 6 Kodeksu karnego, który stanowi, że:
§ 1. Czyn zabroniony uważa się za popełniony w czasie, w którym sprawca działał lub zaniechał działania, do którego był obowiązany.
§ 2. Czyn zabroniony uważa się za popełniony w miejscu, w którym sprawca działał lub zaniechał działania, do którego był obowiązany, albo gdzie skutek stanowiący znamię czynu zabronionego nastąpił lub według zamiaru sprawcy miał nastąpić.
Sąd Najwyższy o czasie popełnienia przestępstwa w Internecie
Pomocne jest przede wszystkim postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 czerwca 2010 roku, ( I KZ 7/10), które najlepiej wyjaśnia, jak należy ustalać czas popełnienia przestępstwa w Internecie.
Wspomniana sprawa (I KZ 7/10) dotyczyła umieszczenia na portalu internetowym negatywnego wpisu o usługach świadczonych przez oskarżyciela. W tej sprawie sąd prowadzący postępowanie zadał Sądowi Najwyższemu następujące pytanie:
„Czy w przypadku popełnienia czynu wyczerpującego dyspozycję art. 212 § 2 k.k. polegającego na umieszczeniu wpisu o zniesławiającej treści w Internecie, datą popełnienia przedmiotowego przestępstwa jest data zamieszczenia wpisu czy też, zważywszy ogólnodostępność Internetu jest to przestępstwo trwałe popełnione w okresie od daty zamieszczenia wpisu do daty jego usunięcia, a co za tym idzie czy bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się bezpośrednio po dokonaniu wpisu na stronie WWW, czy też dopiero po usunięciu wpisu z Internetu?”
Stanowisko Sądu Najwyższego w sprawie wpisu internetowego
Sąd Najwyższy odmówił podjęcia uchwały i wydał postanowienie, w którym wyjaśnił, że w przypadku przestępstwa zniesławienia popełnionego w Internecie mamy do czynienia z przestępstwem o skutkach trwałych.
Przestępstwo to – podobnie jak każde inne – popełnione jest wówczas, gdy sprawca swoim zachowaniem wyczerpie wszystkie znamiona określone w przepisie karnym. Chwilą popełnienia przestępstwa określonego w art. 212 § 2 k.k., polegającego na umieszczeniu w sieci Internetu treści o charakterze zniesławiającym, jest chwila dokonania danego wpisu, a nie jego usunięcia.
Sąd Najwyższy stwierdził również, że nie podziela zapatrywania wyrażonego przez M. Sowę w artykule: Odpowiedzialność sprawców przestępstw internetowych (Prok. i Pr. 2002, z. 4), który stwierdził, że w przypadku przestępstw internetowych polegających na prezentowaniu treści zakazanych przez prawo, stan bezprawności utrzymuje się przez cały okres, w którym strona WWW zawiera taką treść. Autor ten, na poparcie swojego stanowiska użył jednego tylko argumentu twierdząc, że w odróżnieniu od publikacji prasowych, autor wpisu internetowego ma nieograniczoną możliwość jego zmiany lub usunięcia. Sąd Najwyższy nie uznał, że autor ma słuszność.
Stan na dzień: 29 stycznia 2019 roku
Foto: Wikipedia (CC)